wwwwW lustrze EGO
wwwwspostrzega siebie jako OGE
wwwwprzyjmując tę odwrotność
wwwwjako swe imię
wwwwspogląda w lustro
wwwwi teraz widzi znów
wwwwEGO.

wwwwwwwwUrszula Kozioł, Lustrowanie lustra (z tomu "Przelotem")


wwwwStiepan Trofimowicz Wierchowienski z Biesów Dostojewskiego, stwierdzał: „Ja to ktoś inny”, a potem: „Niczym bowiem nie można tak ludzi wywieść w pole, jak byciem sobą, ponieważ nikt nie wierzy, że jesteś taki, jaki jesteś.” Ja – to świadomie grane role, z drugiej zaś dziwna kalejdoskopowa wielość. Lizawieta Nikołajewna Drozdowa, każąc zabrać z pokoju swój portret z dzieciństwa, bo nie chce na niego patrzeć, mówi: „Moje życie podzielone jest jakby na oddzielne cząstki, minęła jedna, zaczęła się druga, ta również przeszła, nastała trzecia i tak toczy się ono dalej swoją koleją. Wszystkie zaś te cząstki nie przystają do siebie, jakby ktoś je poskracał, poobcinał nożyczkami ich postrzępione końce.”
wwwwPsychoanaliza wyróżni fazę lustra (Lancan) jako mechanizm autoidendyfikacji z własnym lustrzanym odbiciem, w którym dochodzi do ukształtowania podmiotowości, zapośredniczonej bezpośredniości (Plesner). Odbicie jest na równi i nami, i naszym wyobrażeniowym małym Innym. Pierwotnie, doświadczając Siebie w bezpośrednio dostępnym realnym wymiarze, jawimy się jako chaos różnych autonomicznych części. Dopiero dostrzeżenie swego odbicia w lustrze pozwala na pierwsze uchwycenie własnego ciała w całościowym, syntetycznym wymiarze. Faza lustra wprowadza więc porządek wyobrażeniowy, kreuje podmiotową spójną jedność (Ego). I miłosną iluzję autopoznania. Fałszywe utożsamienie z własnym odbiciem prowadzi do tego, że Narcyz poznaje siebie jako doskonalszego niż w rzeczywistości.



wwwwWejście w sferę symboliczną (językową) ostatecznie kształtuje podmiotowość człowieka. Ale język stworzy złudną obietnicę spełnienia i powrotu do kosmicznej całości, gdyż dzięki niemu możemy wyrażać swoje pragnienia. Podmiot, jak stwierdza Lacan, może już istnieć tylko w języku, poprzez język i dla języka. Metaforyczny porządek z fazy lustra zamieniony zostaje na metonimiczny porządek języka. Klątwa Echo. Więc złuda twarzy – rozmywającej się na powierzchni fal, przyciemnionej, tracącej określoność, tożsamość.

wwwwMy, wydrążeni ludzie
wwwwMy, chochołowi ludzie
wwwwRazem się kołyszemy
wwwwGłowy napełnia nam słoma
wwwwNie znaczy nic nasza mowa…
wwwwwwwwThomas Stearns Eliot, Wydrążeni ludzie

Bardzo obiecująco ten numer wygląda. Intryguje. Gdyby leżał gdzieś w kiosku czy księgarni - kupiłabym. Poczytam, jak tylko ogarnę się z różnymi przyziemnymi sprawami.

Super! Przeczytałam i jestem pod dużym wrażeniem. Fajna treść ubrana w ładną, estetyczną formę. Oby tak dalej

Dziękujemy. Bardzo!

Przeczytałam. Bardzo dobry numer. Najbardziej podobało mi się opowiadanie Agnieszki Żak, chociaż chyba odebrałam je trochę inaczej niż Leszek.

Thana,
"Kota.." Agnieszki Żak poznałam dawno, podobnie jak inne jej opowiadania (bo warto ją czytać). Jest w bohaterce (i tych, z innych jej utworów) coś podobnego do nenufara - piękne, wyrastają nad bagno i zerwane - umierają wśród smrodu. Trwają we mnie i każą wracać do czytania. Dziwny, własny - autorski - realizm, indywidualne przeżycie świata.

Mnie się w Weryformacie podoba przemyślana kompozycja, która oznacza ni mniej, ni więcej tyle, że całość jest czymś więcej niż sumą części. I dlatego przeczytałam "Kot śpi na szafie" inaczej, niż przeczytałabym, gdyby było luzem albo gdyby było gdzie indziej. Przeczytałam trochę jak "Portret Doriana Graya", przeczytałam poprzez lustro. Możliwe, że na odczytanie nałożyło się też to, co jest aktualnie w odbiorcy, we mnie - a jest we mnie problem fugi dysocjacyjnej, czyli epizodycznego rozszczepienia osobowości. Na marginesie: podobno Agatha Christie miała w życiu taki epizod. Nie wiedziałam, że była aż tak znerwicowana. Do fugi trzeba bardzo zaawansowanej nerwicy.
Wracając do "Kota..." Dla mnie bohaterka jest Cieniem Jolki. Jest lustrem, tym wszystkim, czego Jolka w sobie mieć nie chce i co odrzuciła, przestawiła na szafę, za szafę. Ta Jolka ma swój portret jak Dorian, tylko w jej portrecie gromadzi się coś całkiem innego. A co - to znak czasów.

A to niezwykle ciekawe jest, takie odczytanie, mocniej też osadzone w odniesieniach literackich. I byłbym mu przyklasnął całem sercem swojem, tylko że mi brakuje jakiegoś łącznika między Jolką i portretem. Znaczy czegoś, z czego mógłby wyniknąć akt woli ze strony rzeczonej Jolki, dokładniej – życia psychicznego o naparsteczek głębszego, niż ma ameba, lub rozumu o włos ponad poziom reprezentowany przez rzęsistka pochwowego.

Jolka jezd goopia (no, sorry, widzę oczami wyobraźni Jolę Rutowicz z nadmuchanym, różowym konikiem pony), a jakoś przez skórę czuję, że taka fuga dysocjacyjna to musi mieć swoisty materiał wyjściowy, chyba, że objawem jest soczyste przeklinanie po aramejsku – ale tutaj zdaje się więcej do powiedzenia ma Zły, słabo sklasyfikowany przez doktorów :-)

O Christie całkiem klimatyczny film, nawiązujący do dziwnych wydarzeń w jej życiu zrobił Michael Apted - z Vanessą Redgrave, Timothy Daltonem i zaplątanym jakoś w produkcję Dustinem Hoffmannem.

Kot. Kot jest swoistym lustrem - rodzajem urny-duszy, która łączy obie bohaterski spopielone i zmieszane. Tu nie ma prostej symetrii lustra - jest niemożność "obicia się" w jakimkolwiek "ja". Więc jest kot - bez interakcji - głodny i zaniedbany - jedyny... ludzki

Kot sierść ma błyszczącą, kot magię swą ma,
Lecz zwierz cichołapy tak w roli lustrA?!...