Psychoterapia

1
Chce wstać, lecz rozumie, że jest to niemożliwe. Popada więc w osobliwy stan otępienia.
Jest już za późno; rezygnacja, oto, co mu pozostaje.
Pozostaje mu pogodzić się z miejscem, w którym się znalazł. Dociera to do niego z gwałtownością przeszywającego bólu. Daremnie próbuje wyzwolić się spod panowania trwogi.
Oplątany siecią kabli, podłączony do monitorów, leży na wznak: zamroczony, obolały.
Może tylko przypuszczać, co się dzieje. Ma wrażenie, jakby definitywnie umarł.
Docierają do niego głosy, urywane, porozumiewawcze szepty, a jego wyobraźnia produkuje coraz to nowsze zestawy chaotycznych przywidzeń.
Lecz z jego strony nie ma żadnej reakcji. To znaczy na zewnątrz. W środku natomiast odczuwa strach, że ktoś poweźmie za niego ostateczną decyzję; w każdej chwili mógł uznać, że już nie nadaje się do ratowania, już dobiegł do mety i nie ma po co uciekać przed przeznaczeniem.
Błaga o nieustający znak, irracjonalnie ufa, że jego obawy staną się barierą do wyłączenia go z zasilania.
Lecz znak, to mrzonka; ufność zależy od dźwiękowej sygnalizacji. Wadliwy zapis przetworzony w obraz i koniec, i przerwa na reklamy, lekarze myją ręce, piją kawę, rozmawiają, jak zawsze są gotowi nieść pomoc następnym. Ponownie, tak samo fachowo, nie zastanawiając się nad moralnymi dylematami, zgrabnie i beznamiętnie ingerować będą w mięsne perypetie tych, co chcą zmartwychwstać.
Ale czy chcą żyć bez względu na przyszłą jakość życia? Zastanawia się, czy dotrwa do odpowiedzi.
Zanurzony w koszmarnym grzęzawisku ewentualności, chce odzyskać utracony optymizm.
Wyobraża sobie najgłupsze scenariusze: upadł i złamał kręgosłup. Lub: w trakcie nieudanej operacji, odkryto liczne przerzuty i pozostało kwestią godzin, czy odzyska całkowitą jasność umysłu, czy zniesie nowe jarzmo, czy nowe brzemię będzie prześladowało go już na zawsze.
Wyobraża sobie, że jest napiętnowany bezbronnością, że wśród obcych czekają go szykany, żmudna inność, daremne starania o cokolwiek.
Zniechęcony podejmowaniem ciągłej walki o swoje niemrawe życie, zaczyna - w czekającym go teraz - dostrzegać warzywną urodę i szpetotę.
*
Początkowo jest wściekły, że tak ostentacyjnie grzebią w jego ciele, jednak, w miarę upływu czasu jest mu coraz łatwiej oswoić się z ich bezceremonialnością.
Co nie oznacza, że ją polubił; nie może przystać na podobną interpretację; może, w zamian, ofiarować im niechętną uległość i poddać się niejasnym następstwom.
Ale to też okazuje się nadmiernym ciężarem.
Nie wie, co się stało, a pamięć nie podpowiada mu niczego. Ogarnia go więc panika, gorączkowe, chaotyczne poszukiwanie swojej zapodzianej tożsamości.
Co moment, jak refren, dobiega go przymulająca myśl, że nie przypomina sobie już niczego. Ani, skąd tu się wziął, ani, kim jest.
Męczy go fakt, że wszystko się rozpłynęło. I ogarnia go trwoga, przestrach, że co było w nim, definitywnie odeszło, odtoczyło się, by już nie powrócić.
*
Pragnie zdobyć się na grymas świadczący, że jeszcze nie jest z nim tak fatalnie, chce rozstrzygnąć o czymś, co pozostaje poza nim, w zaciszu papkowatego odosobnienia.
Na przykład chciałby się dowiedzieć, dlaczego tu leży, od kiedy i czy naprawdę znajduje się w stanie nicości?
Sądząc po wyglądzie, z pewnością ma jakieś nagromadzone doświadczenia. Przełomy, o których istnieniu nie wie.
Prawdopodobnie przeżywa, lub już ma za sobą kryzys wieku średniego.
Wszedł w smugę cienia.
Albo w niej tkwi jak w zawiesinie z rozpaczy.
Są to przeczucia gorączkowe, wrażenia i domysły bez ładu i składu; nie niosą pokrzepiających wieści.
Złości go, że jest skazany na spekulacje.
Może jest mądry.
A może głupi jak but.
Tego nie jest w stanie ustalić. Na razie. Ma nadzieję, że niebawem odzyska utracone siły, wróci do siebie, odnajdzie to, czego o sobie nie wie.
Lecz tymczasem dziwi się, skąd po jego głowie kłusują określenia w rodzaju smuga cienia czy kryzys wieku. Skąd je zna i dlaczego jedne określenia wydają mu się bliskie, o innych natomiast, nie umie nic powiedzieć.
Podobnie z pamięciową dziurą na temat miłości, małżeństwa, rozwodu.
Zastanawia go, czy ma żonę? A jak jest, to gdzie? Dlaczego nie ma jej przy nim? Dlaczego nie czuwa razem z nim i nie pomaga mu (o ile pomagała kiedykolwiek), czy jest szczęśliwsza bez niego, nareszcie wyzwolona, oswobodzona z ciężaru, męczącego obowiązku opiekowania się nim?
Jaka jest, o ile jest? Piękna, wyniosła, niedostępna? Kłótliwa, mądra, wyrozumiała? Potrafi wybaczać, czy raczej jest małostkowa, nasączona pretensjami, żalami, urojonymi krzywdami?
Albo: czy jest samotnym, odartym z przyjaciół singlem, facetem upędzającym się za młodością? Melancholijnym durniem żyjącym wspomnieniami?
Albo: czy nie jest zgorzkniałym wdowcem, którego poprzednie życie polegało na codziennych odwiedzinach cmentarza, na żałobnej rutynie?
Pytania te zadaje sobie i nie znajduje na nie odpowiedzi.
Słyszy, jak mówią, pochylają się nad nim i uśmiechają się do niego przyjaźnie, porozumiewawczo, a on nie potrafi wykrztusić słowa, nie daje rady odwdzięczyć się podtrzymaniem konwersacji, tylko bezradnie, przepraszająco, rozciąga usta w czymś od biedy przypominającym grymas błogości i milczy.
Milczy jednak w sposób wymowny: wyczekujący, jakby swoim nieruchomym ciałem zachęcał do kontynuowania tej dziwacznej, jednostronnej rozmowy, jak gdyby jego wypatrująca postawa obiecywała im: poczekajcie, wkrótce do was przemówię, wkrótce znowu będę sobą!
Z początku ma nadzieję na wyzwolenie się spod macek bezwładu, żywi otuchę podsycaną przez najbliższych lub życzliwych z egoizmu.
Zrazu próbuję imać się sprawdzonych sposobów na godne wymaszerowanie ze ślepych uliczek medycyny i ze swojego cierpienia, jednak po latach obłudnego zamazywania rzeczywistości, udawania, że nic mu nie dolega, po latach wiary w cud i fałszywe przepowiednie, po latach ufności w ratunek medycznych eksperymentów, wstrząsany mirażami, znużony codziennym rozpadem swojego wnętrza, zawiedziony, zniecierpliwiony, podenerwowany własnym niedołęstwem, już nie umie ukryć swojego rozczarowania do tych mocy, wobec których buntował się bez powodzenia.
Opiera się ostatkiem sił; przenika go świadomość, że zbliża się moment wycofania, odejścia, zrezygnowania z poszukiwań daremnej ulgi.
Buntuje się jeszcze, lecz już coraz mniej zdecydowanie. Opuszcza go pewność, a w miejsce niewzruszonych przeświadczeń, pojawiają się zastrzeżenia i bojaźń.
Boi się mózgowej redukcji, percepcyjnych półświateł, grozy cieni tańczących na ścianie, hecnego dygotania ociężałych, skąpanych w mroku myśli, trzyma się więc na uboczu świata, który nie należy do niego.
*
Nagle ma dosyć udowadniania, że jest żywy.
Odtąd nie toleruje widoku chronicznie zdrowych, beztroskich, non stop tryskających energią, odtąd sądzi, że działała na nich deprymująco i że z tego powodu odchodzą od niego, opuszczają go, ponieważ jest monotematyczny i mimozowaty.
Chytrze zarzucają mu, że wpływa na nich hamująco, że obniża ich loty. Według ich oceny, wydaje się sobie bezbłędny, normalny i wszystkowiedzący.
Z tego powodu każą mu zajrzeć do lustra.
Lusterko mówi, że jest chory na zgagę z nieszczęścia. Tym zwierciadłem chcą go przerazić, wtłoczyć w przyziemność, pragną sprawić, by był tak samo pokancerowany, jak oni.
Upaja się samotnością, chełpliwą dumą, wisielczym cynizmem, a wszystko to dlatego, by nie trząść się z obawy o zachowanie resztek swojej nędznej powłoki, by, w sytuacji zagrożenia, móc wyzwolić się z letargu, odrzucić śmierć, obronić się przed nią, kurczowo trzymać się życia.
Tak rośnie i rozprzestrzenia się w nim grzeszne uczucie nienawiści wobec zdrowych i tak pogrąża się w nieopanowanym natłoku sprzecznych myśli.
Toteż, gdy odchodzą, odczuwa ulgę i postanawia, że choćby nastąpił nie wiadomo jaki kataklizm, już ich nie zawoła: niech idą gdzie bądź i zginą mu z oczu, tkwiąc w mylnym przekonaniu, że jest stracony.
Marek Jastrząb (Owsianko) https://studioopinii.pl/dzia%C5%82/feli ... N9tKoJZNoo

nieważne, co mówisz. Ważne, co robisz.

Psychoterapia

2
Generalnie poprawnie zapisane i podoba mi się. Jednakowoż wydaje mi się, że brzmiałoby zdecydowanie lepiej i przenosiło więcej emocji, gdyby w pierwszej osobie. To ja, to ty... To moje emocje.
"Im więcej ćwiczę, tym więcej mam szczęścia""Jem kamienie. Mają smak zębów."
"A jeśli nie uwierzysz, żeś wolny, bo cię skuto – będziesz się krokiem mierzył i będziesz ludzkie dłuto i będziesz w dłoń ujęty przez czas, przez czas – przeklęty."

Psychoterapia

3
Chcę tylko powiedzieć, że ten tekst chodzi za mną od ponad tygodnia, co oznacza, że odwaliłeś kawał dobrej roboty. Nieco inaczej połamałabym akapity, ale to nie ma znaczenia.

Psychoterapia

4
Owsianko pisze: Chce wstać, lecz rozumie, że jest to niemożliwe. Popada więc w osobliwy stan otępienia. Jest już za późno; rezygnacja, oto, co mu pozostaje. Pozostaje mu pogodzić się z miejscem, w którym się znalazł. Dociera to do niego z gwałtownością przeszywającego bólu. Daremnie próbuje wyzwolić się spod panowania....
i fajnie z początku, nie znaczy dobre na końcu
Prawo czy miłosierdzie, mądry wybierze to drugie wypełniając to pierwsze.

Psychoterapia

5
Kurczę, aż nie wiem co napisać.
Podoba mi się.
Widzę tu potencjał na to, żeby nieco rozbudować historię i przedłużyć nieco walkę bohatera o zachowanie jakichkolwiek pozytywnych emocji i umotywować nieco, dlaczego tak bardzo chce trzymać się życia.

Psychoterapia

6
Dobry tekst, niepokojący w ten sposób, który zapada w pamięć.
Realnie ubrane w słowa wewnętrzne zmagania bohatera, chociaż i ja skłaniam się ku myśli, że być może pierwszoosobowa narracja jeszcze lepiej oddałaby jego przeżycia. Jednak tak też jest dobrze.
„Words create sentences; sentences create paragraphs; sometimes paragraphs quicken and begin to breathe.” – Stephen King

Psychoterapia

7
Wydaje mi się, że perspektywa jest boleśnie dobrze oddana. Mam na myśli to, że sposób postrzegania świata, innych ludzi i próba znalezienia odpowiedzi na pytania odnośnie własnego jestestwa z perspektywy człowieka sparaliżowanego jest bardzo dobrze przedstawiona. Podoba mi się też to, że nie jest to przedstawione w sposób skomplikowany, wręcz prosty, słowa budują naprawdę wiele.

Widzę, że większość komentujących popiera narrację pierwszoosobową, ja wręcz przeciwnie.
Według mnie to dobry wybór, jeśli chodzi o narrację, ma to swoje plusy. Narracja trzecioosobowa daje w jakiś sposób większe możliwości zrozumienia niemocy, dopowiada wiele, jest w stanie uzupełniać to, czego bohater nie byłby w stanie przez emocje, pasuje do zaprezentowanego stanu. Jest też dzięki temu bohater traktowany jako obiekt badawczy, prowadzi się analizę jego myślenia w większym stopniu. W pierwszej osobie, gdyby się uprzeć, to byłby konflikt niemożności zebrania myśli przez stan w całość z pełnym opisem przeżyć, jak bohater nie wie nawet kim jest i co się stało... Wiem, że może byłoby to bardziej dotkliwe i smutne, ale chyba nie o to tu chodzi.
Nie wiem do końca, jak to wyjaśnić. Trudno mi sobie wyobrazić ten tekst w pierwszej osobie. Według mnie straciłoby to klimat, bo bohater dzięki narracji jest metaforycznie odsunięty od kontroli, co pokrywa się z jego problemem fizycznym.
"W czasach gdy nasza wrażliwość uległa stępieniu pod wpływem wszechobecnej wulgarności i wyuzdania, warto przekonać się, co wciąż może nami wstrząsnąć."
T. Harris

Psychoterapia

8
Krótki utwór, bardzo dobrze się czyta.
Już po pierwszych zdaniach przypomniało mivię opowiadanie Ręka" albo " Nie ma już o czym opowiadać " autorstwa Zdzisława Beksińskiego z jego, jedynego zbioru tekstów.
Albo ... treść jest na tyle podobna do fragmentu " Ukrytych twarzy ", jedynej powieści S. Dali.
Myślałeś może nad cyklem podobnych utworów ?.
Bardzo bym je chętnie przeczytał.

Psychoterapia

9
Respektuję tu narrację trzecioosobową. Podoba mi się dystans, jaki tworzy; mam wrażenie, że narrator sam jest bohaterem, którego opisuje, jednak wstyd mu się z tym przeżywaniem utożsamić. Widzę w tych wszystkich "chyba", "prawdopodobnie", "albo" wahania, do których wstyd byłoby mu się przyznać, jeśli mówiłby o sobie samym - w końcu głupio jest oświadczyć, że nie jest się pewnym, kim się jest.
Trochę mi przeszkadza forma sama w sobie, inaczej rozbiłabym akapity. Nie do końca rozumiem, po co rozdzielać pojedyncze zdania w taki sposób. Myślę, że dzieląc utwór na kilka "tradycyjnych" części, można by się pokusić o zrobienie z niego myślo- bądź słowotoku, którym przecież poniekąd jest.
Owsianko pisze: (wt 25 lut 2020, 14:58) Albo w niej tkwi jak w zawiesinie z rozpaczy.
Dobre!

Masz fajny styl, fajnie układasz słowa; może warto pomyśleć nieco bardziej nad strukturą.
Sztuka jest niebezpieczna, młodzieńcze. Obnaża naszą małość, nikczemność, podłość, fałsz. A co najgorsze, każe nam się zastanowić nad sobą, kim naprawdę jesteśmy, a nie kim się sobie wydajemy.
- W. Myśliwski, "Ostatnie rozdanie"

Psychoterapia

10
Odnoszę wrażenie, że mocno tego tekstu nie rozumiem.

Pozornie wygląda na przemyślenia nie w pełni uśpionego pacjenta podczas operacji. Ale jeśli tak, to gdzie tu psychoterapia? Dlatego powstrzymam się od dalszej krytyki.

Inna sprawa, że tekst jest mocno rozwleczony. Naprawdę za mocno. Ja rozumiem, że to opis, nadal jednak jest tu więcej wody, niż treści. Uważam, że należy go napisać zwięźlej i skrócić jakieś dwa razy.
Awatar: Mirounga leonina.jpg (wykadrowany i ze zmniejszoną rozdzielczością przeze mnie) Autor oryginalnego zdjęcia Serge Ouachée, (CC BY-SA 3.0)
ODPOWIEDZ

Wróć do „Opowiadania i fragmenty powieści”

cron