Użyj tego, rzecze Stanisławski


MMMAktorzy to diabelnie niestabilne indywidua. Romans z takim przypomina żonglerkę pochodniami w rytm kankana nad kałużą benzyny. Wiem, co mówię. Jestem żoną i muzą „niepobitego mistrza gry organicznej” , a zarazem najdroższej gwiazdy dekady. Od geniuszu scenicznego do neurastenii tylko krok. Czego innego spodziewać się po pracy, w której rozbierasz się z bokserek raz na film, ale za to z co bardziej osobistych barier psychicznych co dubla, za każdym razem na inną melodię?

MMMZnacie zasadę „magicznego jakby”? Powiedzmy, że Mój ma postać kochanka w scenie zazdrości i musi powiedzieć do partnerki „kocham cię”. Pracuje nad tekstem, to znaczy wymyśla milion rzeczy, które mogą kryć się za tym zdaniem. Reżyser pomoże, doda nowe pomysły. Za pierwszym razem każe „grać przeciw tekstowi”, czyli szeptać, jakby „kocham” znaczyło „poderżnę gardło tępą łyżką”. Nie udało się, kolejny klaps, następne „jakby”. Zagraj, jakbyś podawał nieznajomemu o godzinę. Znowu źle, teraz powiedz to, jakbyś właśnie dochodził! Jakby miała za minutę umrzeć na raka! Jakby to było „żegnaj, mam cię gdzieś”! Jakbyś mówił do swojego rocznego synka!

Teraz rozumiecie?

MMMDlatego właśnie cenię sobie wewnętrzny spokój Mojego. Znam dziesiątki aktorów, kilka gwiazd, niektórych nawet reżyserowałam. Kubełki frustracji przekuwanej w talent. Nikogo nie dało się przez cały okres wspólnej pracy utrzymać w ryzach bez przynajmniej jednej awantury. Mój jest inny. Wprawdzie na planie w podtekście grozi, błaga, obiecuje, co tylko chcesz, ale z chwilą, gdy się krzyknie „Koniec!”, na mgnienie oka przyciska rękę do twarzy i puff! całe napięcie schodzi z niego jak z balonika. Piętnaście sekund i już, posklejany do kupy, wyluzowany facet, choćby po raz setny tego dnia po sprzedaniu duszy ujęciu usłyszał „Idziemy w dobrym kierunku, pojawiają się ciekawe warstwy, ale zróbmy od nowa.” Nie jest łatwo pozbierać się z męczącej sceny, z wiedzą, że dotychczasowy wysiłek idzie o kant dupy potłuc. Myślę, że między innymi za to cenią go pracodawcy.

MMMW każdym razie ja cenię go właśnie za to. W przerwach między okresami pracy mieszkamy w lofcie na Soho. Zdarza się, że Mój wraca z „białych” prób jak zbity pies i mówi, że z tego scenariusza nic nie będzie i żałuje, że się zgodził. Albo jadę o dwudziestej metrem przez City, tkwię zakleszczona między pingwinowate korpoludki w aromacie przecenionej wody po goleniu. Robi się ze mnie harpia, w drzwiach wrzeszczę „odwal się” zamiast „dobry wieczór”. W takich chwilach Mój wychodzi na moment do drugiego pokoju. Tym specjalnym gestem przeciąga palcami po ustach i wraca jak nowy.

- Chodź, zaparzyłem kakao – mówi. Na dachu opatulamy się kocem i słuchamy miasta.

MMMWiele razy pytałam go, jak to robi. Po ludzku to niemożliwe. Jest nie tylko doskonałym odtwórcą do każdej roli, oazą spokoju, ale na dodatek ideałem kochanka. Zawsze. Nie dajcie się zmylić: zawsze. Mamy te swoje kilka kolejnych „dwudziestych pierwszych urodzin” za sobą i nie łudzę się, że zawsze będę w stanie podgrzać Mojego jak nastolatka. Jednak nigdy nie zdarzyło się, żeby nie stanął na wysokości zadania, jeśli miałam ochotę. Przeciwnie, czasami jest napalony jak piec hutniczy, a trwają akurat „te dni” i na sugestię „tydzień lodzika” rzucam talerzami. Mimo, że jego namiot pomieściłby spokojnie czteroosobową rodzinę na biwaku, odwraca się tyłem, przesuwa dłonią po twarzy, by już rozluźniony wrócić, przytulać mnie i karmić czekoladą.

- Och, użyję tego później na planie, no wiesz, metoda Stanisławskiego – odpowiadał, nagabywany o zdradzenie swojego sekretu.

MMMKiedyś pojechał kręcić w Himalaje. Wyłączał na czas zdjęć komputer i telefon, żeby nic nie wybijało go z roli. Zdziwiłam się więc, dostawszy któregoś dnia smsa. „Chyba zapomniałem przed wyjazdem zamknąć piwnicę. Klucz na półce w przedpokoju.”

MMMJego piwnica. Azyl, sanktuarium i świątynia dumania. Chodziłam tam rzadko, prawie wcale, ale jeśli macie na myśli horrory o Sinobrodym albo Hannibalu Lecterze, odstawcie nieodpowiednie filmy. Mój miał tam sprzęt do ćwiczeń, barek na męskie spotkania i małe amatorskie laboratorium fotograficzne.

MMMDrzwi do piwnicy okazały się zamknięte na zamek. Skoro jednak już zeszłam na dół, można było równie dobrze skontrolować, czy wszystko ok. Wystukałam uspokajającą wiadomość na telefonie. Z irracjonalnym poczuciem winy przekręciłam klucz. Drzwi otworzyły się bezszelestnie.

MMMPomijając zapoconą koszulkę na ławeczce, odbitki na biurku i niedopitą szklankę obok, panował wzorowy porządek. Pozbierałam brudne rzeczy i już miałam wyjść, gdy kątem oka spostrzegłam, że plakat z jego debiutanckiego przedstawienia odstaje od ściany. Podeszłam krok bliżej.

MMMNigdy nie mówił mi o sejfie w piwnicy. To był dobry model, drogi. Drzwiczki w razie niedomknięcia powinny zatrzasnąć się samoczynnie, ale w szparę między nimi a ścianą wpadł kawałek korka. Przeszedł mnie dreszcz. Powoli otworzyłam skrytkę. Wszystkie półki wypełniały pozamykane probówki z różnobarwnymi cieczami. Kilku brakowało, inne lśniły rzędem w stojakach. Zielone, różowe, żółte i czarne, wydawały się żywe, kłębiły się w nich ciemniejsze i jasne smugi płynu, poruszane niewyczuwalnymi drganiami prądy i wiry. Jak zahipnotyzowana sięgnęłam po pierwszą z brzegu.

MMMSilna tęsknota. Podtekst erotyczny z nutką homoseksualną - 17 lutego 2010 – głosiła zamaszystym pismem Mojego nalepka. Odkorkowałam i powąchałam ostrożnie. Nie wyczułam żadnego zapachu. Odłożyłam odczynnik.

MMMWspomnienie uderzyło nagle. Pierwsze studenckie wakacje, kuzynka, która popełniła samobójstwo, wycieczki na plażę. Zobaczyłam Natalię jak żywą. Błyszczące od oliwki plecy, muskuły na brzuchu, najmodniejsza wtedy chłopięca fryzura. Patrzyłam, jak szczupakiem rzuca się w fale, napięta tnie błękit uderzeniami gibkiego ciała. Oczy zaszły mi łzami, a ręka bezwiednie powędrowała po brzuchu, wzbudzając rozkoszny dreszcz.

MMMOtrząsnęłam się w mgnieniu oka. Nie wierząc, przeczytałam etykietę jeszcze raz. W pełni zdając sobie sprawę z irracjonalności tego, co robię, wybrałam następną.

Niesprawiedliwa krzywda. Bardzo intensywna, domieszka poczucia winy.

MMMEfekt był natychmiastowy. Może i niepotrzebnie pcham nos w jego sekrety za plecami, ale jak mógł przez tyle lat nie powiedzieć, na czym polega sekret jego nieziemskiej zdolności udawania? Jak śmiał nie powiedzieć mi, że jest jedynym aktorem na świecie, który gra prawdę absolutną? Nienawidzę tej kłamliwej gnidy!

MMMMiałam pół roku na dogłębne zapoznanie się z zawartością sejfu. Na początku nie chciałam wąchać odczynników, ale napotkawszy Upojenie. Szczęście zakochanego w czystej postaci uległam. Pierwszego dnia tylko mały niuch. Drugiego kilka minut ekstazy. Potem przyrzekłam sobie solennie: nigdy więcej. Nie zdołałam jednak zatrzasnąć uchylonych drzwiczek. Nie znałam kodu, a jeśli coś się Mojemu stanie, ten skarb przepadnie. Przyszły objawy odstawienia. Niby wiedziałam, czym to pachnie, ale w końcu zeszłam na dół. Potem skończyło mi wystarczać Upojenie. Radość z dobrze wykonanej pracy szybko zlikwidowała potrzebę chodzenia do teatru. Telefony urywały się, ale ignorowałam je. Brzydziłam się sobą, dopóki nie wzięłam trochę Wysokiej samooceny z nutą dominacji społecznej.

MMMTrzy tygodnie przed powrotem Mojego opadły mnie wątpliwości. Powiedzieć, co odkryłam, czy nie powiedzieć? Może będzie się złościł? Miał przecież swoje powody, by zachować sekret. Może posunie się nawet do rozwodu? O dziwo, nie tyle przerażała mnie wizja utraty miłości życia, ale dostępu do wachlarza najwspanialszych emocji na każde skinienie. Bez tego umrę. Już kilka godzin rozbijało mnie na malutkie, galaretowate kawałeczki.

MMMPrzeniosłam zawartość sejfu do mojego gabinetu. Chodziłam w kółko, gryząc paznokcie. Myślenie przychodziło o tyle opornie, że byłam trzeźwa. Ale w tej materii nie chciałam powodować się żadnymi obcymi pobudkami, potrzebowałam racjonalnej decyzji.

MMMW końcu sztachnęłam się Śmiertelną powagą. Potencjał do największych łajdactw i poszłam do miasta. W zaplutej budce telefonicznej na przedmieściach wybrałam pewien numer telefonu. Spotkanie w pubie poza obszarem CTTV i spora, jak na nasze możliwości, suma gotówki wyciągnięta z domowego zapasu awaryjnego załatwiły sprawę.

MMMPrzez dwadzieścia dni spazmatyczny koszmar wyrzutów sumienia przeplatał się z Sadomasochistycznym orgazmem na trzy sposoby. (Chwila, chwila, skąd…!? Zresztą, teraz to już nieważne.) O świcie dnia „zero” zwlekłam się z niezmienianej od dawna pościeli cuchnącej moimi wydzielinami i, chwiejąc się na nogach z wyczerpania, sięgnęłam na zbawczą półeczkę. Potem jakoś znalazłam telefon w kupie opakowań po pizzy i drżącymi palcami wystukałam kombinację.

- Kochanie, proszę, proszę, odbierz, potrzebuję cię, nie mogę cię stracić… - jęknęłam przez zaciśnięte zęby. Głuchy sygnał nie słuchał moich próśb. Rozłączyłam się i wybrałam 112.

- Chciałam zgłosić morderstwo. Kto…? Ja, tak, ja jestem sprawcą. Nie, jeszcze nikt nie zginął, ofiarą ma być mój mąż. Niech pan słucha, na dojazdowej do lotniska Luton będzie stał tir…

MMMZe zdziwieniem zauważyłam, że wciąż trzymam w kurczowo zaciśniętych palcach Wierne oddanie mojej jedynej z podtytułem Nie na plan. Tylko wieczory w domu. Zaklęłam i poszłam rozpylić w przedpokoju Przebaczenie.

Bardzo interesująca i wciągająca historia. Muszę przyznać, że już po tym fragmencie, a może zwłaszcza po ty, kupiłabym książkę. Nie wiem czy to początek, czy fragment większej całości, ale jak początek to genialne. Co do samej sztuki pisarskiej to ja osobiście nie mam zastrzeżeń, nie licząc paru literówek, ale też nie jestem specem. Czytało się płynnie, a zdania są zgrabne.
Chętnie poczytałabym więcej
Powodzenia.

Dzięki, Sylwia, miło mi to słyszeć.
Nie, to jest zamknięta całość, kontynuacji nie przewiduję.

Szkoda :( Po tym kawałeczku czuję tylko frustrujący niedosyt.

Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każda uwaga niewłaściwie stosowana zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.


Uwag szczegółowych nie mam, bo czytało się tak fajnie, że nawet jeśli jakieś babole były, to nie zauważyłem. Tekst napisany przyjemnym stylem przy dobrym, niespiesznym rytmie.

Bardzo podobają mi się obrazowe wycieczki w jaźń bohaterki, ale mogę być stronniczy, bo swego czasu też coś podobnego zastosowałem w tekście.
Natomiast nie wszystkie mnie przekonały. Na przykład przy „Silna tęsknota. Podtekst erotyczny z nutką homoseksualną” w ogóle nie poczułem silnej tęsknoty. Był tylko erotyzm homoseksualny.

Pomysł z probówkami wypełnionymi emocjami wypadł świetnie, a do tego wybór aktora jako drugiego bohatera tekstu genialny, bo razem zadziałało jeszcze lepiej.
Chciałbym więcej bohaterki, bo chociaż jest główną postacią, to (jak dla mnie) jest za mało określona. Z drugiej strony przy takiej objętości nie da się wszystkiego pokazać.

Nie kupiłem korka, który zablokował drzwiczki sejfu. Zbyt wygodne rozwiązanie.
Naciągane wydało mi się też uzależnienie. Tzn. rozumiem, że mogła się uzależnić, ale sposób w jaki zostało to przedstawione, nie przekonał mnie.

Poza tym nie zagrały mi proporcje, które widać zwłaszcza w takim krótkim tekście. Początek, chociaż rozumiem jego zamysł, trochę się dłużył. Trochę za bardzo. Natomiast później, gdy już zaczęła się właściwa część, czułem, że po niektórych rzeczach tylko się prześlizgnąłem. Były stanowczo za mało wyeksponowane i dlatego nie przekonało mnie uzależnienie, a i końcówka jakoś po mnie spłynęła.
Właśnie z tego powodu chętnie przeczytałbym nie kontynuację (jak Sylwia), a rozwinięcie tego tekstu w pełnoprawną historię, na którą (wg mnie) zasługuje.
A jeśli nie, to poczytam coś innego w Twoim wydaniu


Pozdrawiam,

B.A.

Dziękuję za rzeczową krytykę, bardzo cenną.
Hmm, rozumiem. Myślę, że leniwe początki i kończenie na łeb, na szyję to mój główny problem, to nie pierwszy tekst, przy którym przydarza mi się coś takiego. W każdym razie cieszę się, że zwróciłeś mi na to uwagę.

Cała przyjemność po mojej stronie. Pisz, bo mam ochotę na więcej

ale sobie fajnego faceta opisałaś. Szkoda, że takich nie ma XD

Normalnie terapia zajęciowa.

A.Vox, hmm... <drapie się po głowie> A dlaczego uważasz, że fajnego? Bo akurat jak ja na to patrzę, to ani dla niego, ani dla niej to do końca fajne nie jest.

B.A.Urbański pisze:A.Vox, hmm... <drapie się po głowie> A dlaczego uważasz, że fajnego? Bo akurat jak ja na to patrzę, to ani dla niego, ani dla niej to do końca fajne nie jest.

Szczególnie dla niej. Świadomość, że ma się super kochającego faceta i suuuuper kochanka, tylko dlatego, że ten się czegoś nawąchał...

bez komentarza

Pomysł ciekawy, spodobał mi się. Taka zaawansowana alchemia z niesłychanie precyzyjnymi efektami Natomiast jeśli chodzi o wykonanie, mam parę uwag.
Najpierw kwestie językowe.

Carewna pisze:rozbierasz się z bokserek raz na film, ale za to z co bardziej osobistych barier psychicznych co dubla, za każdym razem na inną melodię?

Ja rozumiem, że to metafora, lecz jednak rozbieranie się z barier nie brzmi dobrze.
Poza tym: co bardziej osobistych...co dubla...

Carewna pisze:Mój ma postać kochanka w scenie zazdrości

A nie po prostu: gra kochanka?

Carewna pisze:Zagraj, jakbyś podawał nieznajomemu o godzinę.

Yyy?

Carewna pisze: Kubełki frustracji przekuwanej w talent.

Oj, nie. Talent to dar, można go rozwinąć, można zmarnowac, ale gdyby frustracja dawała się przekuć w talent, po świecie chodziłby miliardy utalentowanych.

Carewna pisze:Wprawdzie na planie w podtekście grozi, błaga, obiecuje, co tylko chcesz,

Ten podtekst zdecydowanie mi tu nie pasuje. Mam wrażenie, że facet po prostu robi, co mu każą, bo taki ma zawód.

Carewna pisze:po raz setny tego dnia po sprzedaniu duszy ujęciu

Ja rozumiem, że facet całą duszą angażuje się w każde kolejne ujęcie, ale jednak "sprzedać duszę" to idiom, który ma bardzo konkretne znaczenie i nie da się go stosować dowolnie. "Ujęcie" nie jest kontrpartnerem aktora, niczego nie żąda i niczego nie może dać, trudno byłoby mu sprzedać cokolwiek, nie mówiąc już o duszy.

Carewna pisze:Nie jest łatwo pozbierać się z męczącej sceny, z wiedzą, że dotychczasowy wysiłek idzie o kant dupy potłuc.

A nie: po męczącej scenie?

Carewna pisze:zakleszczona między pingwinowate korpoludki w aromacie przecenionej wody po goleniu.

Chyba raczej wbita między pingwinowate korpoludki albo zakleszczona między pingwinowatymi korpoludkami.
A woda bardziej by mi pasowała tandetna albo marna. Bo przecena może dotyczyć również kosmetyków wysokiej jakości, a chyba nie takie masz na myśli.

Carewna pisze:W takich chwilach Mój wychodzi na moment do drugiego pokoju. Tym specjalnym gestem przeciąga palcami po ustach i wraca jak nowy.

Tym specjalnym, czyli jakim? Wcześniej pisałaś tylko o przyciskaniu ręki do twarzy.

Carewna pisze:Potem skończyło mi wystarczać Upojenie.

...przestało mi wystarczać...

A tu o trochę innych sprawach.

Carewna pisze:Kiedyś pojechał kręcić w Himalaje. Wyłączał na czas zdjęć komputer i telefon, żeby nic nie wybijało go z roli. Zdziwiłam się więc, dostawszy któregoś dnia smsa.

Carewna pisze:Miałam pół roku na dogłębne zapoznanie się z zawartością sejfu.

Pół roku na kręcenie filmu w Himalajach? I tak bez żadnego kontaktu ze światem, a zwłaszcza z żoną? Para twardych zawodników, trochę mało wiarygodnych.

No i właśnie, dalej też mam problem z wiarygodnością: nie jestem w stanie uwierzyć, że dziewczyna po odkryciu, co mieści się w tych fiolkach, ani razu nie zapytała siebie: skąd on to ma? I za jaką cenę?

Carewna pisze:Niesprawiedliwa krzywda. Bardzo intensywna, domieszka poczucia winy.

MMMEfekt był natychmiastowy. Może i niepotrzebnie pcham nos w jego sekrety za plecami, ale jak mógł przez tyle lat nie powiedzieć, na czym polega sekret jego nieziemskiej zdolności udawania?

To trochę za bardzo na skróty i pobieżnie. Twoja bohaterka w ogóle nie zadaje sobie pytania dość podstawowego: kim właściwie jest facet, który ma dostęp do tak niezwykłych specyfików?
Nie domagam się żadnego dodatkowego wątku śledczego ani nawet wypytywania wspólnych znajomych, ale kwestie tego rodzaju powinny jednak zaprzątać jej umysł, przynajmniej zanim popadła w uzależnienie.
I druga sprawa: korzysta z zawartości tych fiolek przez prawie poł roku, i co? Nadal są pełne? Zawartości nie ubywa? Żadnych obaw, że kończy się dostęp do tego zapachowego raju, a jedynym problemem jest powrót właściciela?
Mam wrażenie, że nie wykorzystałaś do końca potencjału, jaki tkwi w sytuacji, którą sama stworzyłaś.

Podoba mi się, że sprawnie operujesz skrótem, sygnalizując tylko pewne sytuacje - jak w zleceniu zabójstwa. Ale, podobnie jak B.A. Urbański, widziałabym tę drugą część opowiadania bardziej rozbudowaną. Bo że rozmaite cudowne przedmioty mogą doprowadzić użytkownika/właściciela do zguby, to jest to taki klasyczny motyw baśniowy. Ponieważ jednak Twoja baśń nie opowiada o deszczu złotych monet ani o nagłym awansie społecznym, lecz o emocjach, chętnie przeczytałabym, jak bohaterce emocje się skomplikowały, kiedy odkryła, że jej wybranek to właściwie ktoś zupełnie nieznany.

Dziękuję za weryfikację. Uwagi przeczytane i zostaną zastosowane w przyszłości.

Tylko do jednej chcę się odnieść, ponieważ wydaje mi się błędna.

podtekst

w tym przypadku jest terminem technicznym, z socjolektu aktorskiego, i oznacza intencję, jaką grasz na poziomie emocjonalnym.