69
autor: Smoke
Pisarz pokoleń
Flaubert jak ognia wystrzegał się wszelkich dyskusji i manifestów literackich, zwłaszcza tych związanych z tematem realizmu czy naturalizmu. Ale czynił to między wierszami w swojej prozie. W jednej z powieści scharakteryzował jednego z młodych ambitnych bohaterów mniej więcej tak: ... (wciąż) wierzył w geniusz galerników, kurtyzany udzielające rad ambasadorom i coś tam jeszcze.
Jednym tym zdaniem zaorał wielką trójkę (i z tysiąc pomniejszych): Hugo, Stendhala i Balzaka, bo ich fabuły opierają się na takich właśnie pomysłach, natomiast Flaubert jako ojciec realizmu i pierwszy prawdziwy realista zerwał z ich romantyzmem. No bo co mamy u tych pierwszych? Można by wyliczać w nieskończoność, ale weźmy pierwszy przykład z brzegu. U Michalak biedne dziewczę potrzebuje kasy na dom i nagle znajduje się znajomy milioner, który jej tę kasę sypie zakładając firmę czy coś - lol, bardzo to realne i w ogóle. A co mamy u Balzaka, w klasyce światowej literatury? Bohater potrzebuje hajsu (albo sznur na kark) i idąc polną drogą w środku nagle nocy spotyka hiszpańskiego jezuitę, który daje mu 10000 franków i obiecuje powrót na szczyt, lol.
I jeśli przyjmiemy do wiadomości, że Hugo, Stendhal, Balzak i Michalak reprezentują romantyzm w prozie, to wszystko będzie się zgadzać. Tu nie ma miejsca na matematyczne wręcz związki przyczynowo-skutkowe jakie mamy u Flauberta, tu napędem akcji są zdarzenia oparte o marzenia, nie realia (i w ogóle o cały romantyzm, będący w całkowitej opozycji do realizmu).
Ktoś na sztywno przykładający miarę realistyczną do powieści Michalak, robi to bez sensu, jak ten, kto przykłada bezwzględną miarę do np. powieści dla dzieci i młodzieży - wtedy musimy uznać, że wszystko jest kretyńskie. Tak samo jakby przeorać onanistyczną militarystykę dla gimbazy produkowaną obecnie na akord - toż to sam, taki właśnie, romantyzm, nie realizm.
Tak więc jeszcze raz: w romantyzmie są dopuszczalne rzeczy niekoniecznie zgodne z logiką lub też bardzo mało prawdopodobne (ale zgodne z wolą uczuć, że tak powiem), a Michalak jest właśnie romantyczką.